1. Giới thiệu

            Viện cân đo quốc tế đã công bố cuốn sách Bổ sung 1 cho hướng dẫn diễn đạt độ không đảm bảo đo (ĐKĐBĐ) vào cuối năm 2008 [1, 2]. Đây là cách tiếp cận mới để ước lượng ĐKĐBĐ bằng cách truyền phân bố sử dụng phương pháp Monte Carlo (MC). Tại Hội nghị KHKT đo lường toàn quốc lần thứ V chúng tôi đã trình bày việc ứng dụng phương pháp mô phỏng này để ước lượng ĐKĐBĐ trong phép hiệu chuẩn bình chuẩn dung tích theo phương pháp khối lượng và hiệu chuẩn bước song bằng kỹ thuật tần số phách. Tuy nhiên các đại lượng trong 2 ví dụ đã nêu là các đại lượng không tương quan.

            Vấn đề đặt ra là với các đại lượng tương quan (ví dụ như khi dùng tổ hợp các quả cân thì ĐKĐBĐ của tổ hợp bằng tổng đại số của ĐKĐBĐ của các quả cân thành phần - theo hướng dẫn tại OIML R111 [3]) thì kết quả mô phỏng Monte Carlo sẽ như thế nào? Để giải quyết câu hỏi này chúng tôi đã tiến hành lập trình lại và nhận được kết quả khả quan.

2. Thuật toán mô phỏng

            Trong báo cáo tại Hội nghị lần thứ V, chúng tôi mô phỏng riêng biệt từng đại lượng, nghĩa là lần lượt đối với mỗi đại lượng đầu vào X_i gieo M số (M là số Monte Carlo, thường bằng 10⁶) theo hàm mật độ xác suất (theo đúng hướng dẫn của BIPM).

            Đối với các đại lượng đầu vào X_i tương quan nên chúng tôi đã tiến hành gieo M số ngẫu nhiên trước, sau đó sử dụng mỗi số ngẫu nhiên đã thu được R(j), xác định giá trị đại lượng đầu vào X_i(j) theo hàm mật độ xác suất (j = 1, M).

Toàn văn bài viết, xin xem tại file đính kèm.